CHÀO EM NGÀY BẦU CỬ TỔNG THỐNG MỸ 2016-11-08
Trần Củng Sơn
Sáng nay thức sớm ngồi viết mấy dòng cảm nghĩ về ngày bầu cử Tổng thống Mỹ , Thứ Ba 8 tháng 11 năm 2016. Trên tựa đề chỉ gõ năm 2016, nhưng máy tính tự động ghi thêm thành năm, tháng, ngày, theo thứ tự; kể cũng lạ cho một ngày trọng đại đặc biệt.
Chào em ngày bầu cử Tổng thống Mỹ 2016, sáng nay trước khi tới sở, em ghé phòng phiếu thi hành nghĩa vụ công dân Hoa Kỳ. Em bảo là chọn Hillary Clinton với lý do Donald Trump ăn nói thô tục xúc phạm tới giới phụ nữ và nhân cách không xứng đáng làm người lãnh tụ của một đất nước văn minh hùng mạnh nhất thế giới. Có lẽ đa số phụ nữ cũng cùng ý nghĩ đó và vì phụ nữ chiếm một nữa số cử tri; cho nên số phiếu dành cho ứng cử viên tổng thống phụ nữ sẽ nhiều hơn. Kết luận gọn như vậy, nghe được không?
Đầu năm 2016 khi Donald Trump một tay chơi giàu có, ăn nói bạt mạng trên truyền hình ra ứng cử tổng thống Mỹ rồi trên đà tiến được đảng Cộng Hòa đề cử thì có người nghĩ rằng với nhiều khuyết điểm như vậy sẽ bị đối phương khai thác. Quả nhiên chỉ cách một tháng trước ngày bỏ phiếu , cuốn băng hình ghi lại câu nói tục tĩu của Trump cách đây hơn mười năm được tung ra làm chấn động nước Mỹ. Trump dù kiêu ngạo cỡ nào nhưng cũng phải đau đớn nói lời xin lỗi công khai và từ đó uy tín bị thiệt hại, xuống thê thảm.
Chào em ngày bầu cử tổng thống Mỹ 2016, cuộc đua bỗng trở nên hào hứng vì khỏang 10 ngày trước thì ông giám đốc FBI gởi thư cho quốc hội báo sẽ điều tra lại chuyện email của Hillary Clinton. Và uy tín Hillary xuống, Trump lên đến nỗi có tờ báo ghi rằng đây là lần đầu tiên Trump dẫn điểm trước đối thủ. Nhưng niềm vui không kéo dài, còn chỉ 3 ngày thì giám đốc FBI lại nói rằng chuyện email không có gì mới, giống như kết luận vào tháng 7 là Hillary chỉ bất cẩn chứ không bị truy tố tội hình sự. Phe Cộng Hòa cho rằng Dân Chủ đang nắm quyền hành pháp cho nên Hillary Clinton được bao che.
Chào em ngày bầu cử tổng thống Mỹ 2016. Nhiều người anh quen bảo rằng họ không chọn ai làm tổng thống Mỹ, họ để trống ô này, với lý do không thích cả 2 ứng cử viên. Donald Trump thì khuyết điểm đầy rẫy nhưng Hillary Clinton thì ở trong chính trường đã nhiều năm cho nên có nhiều đường mánh mung chính trị, liên kết với những thế lực tài phiệt và người dân muốn thay đổi. Không lẽ nước Mỹ hết nhân tài rồi sao mà để cho chồng làm Bill Clinton làm tổng thống từ năm 1992 đến năm 2000; rồi bây giờ tới phiên vợ là Hillary Clinton tiếp tục chiếc ghế này, một hình thức gia đình trị.
Nhiều tờ báo lớn của Mỹ chính thức ủng hộ Hillary Clinton. Điều này đi ngược lại chức năng của truyền thông là độc lập, trung lập, không đứng về phe nào khi bầu cử để loan tin cho trung thực. Nhưng phản biện lại thì báo chí nói họ có bổn phận phải thông báo cho dân chúng biết cái nào là đúng cái nào là sai, ai dở hai giỏi. Đúng là cái lưỡi không xương nhiều đường lắc léo, lý luận kiểu nào cũng xuôi tai.
Nhưng anh nghĩ rằng trình độ dân trí của người Mỹ được coi là cao so với nhiều nước khác. Báo chí truyền thông chỉ cần viết và nói và đưa hình ảnh để cho dân chúng biết rõ và tự họ quyết định lá phiếu. Trong mùa bầu cử tổng thống 2016, người đọc đã bớt tin tưởng và nể phục truyền thông báo chí.
Chào em ngày bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Đi Houston gặp bằng hữu Việt Nam thì nghe họ nói TrumpTrump và về San Jose thì bạn bè chọn Hillary Hillary. Tiểu bang Texas Cộng Hòa và tiểu bang California Dân Chủ trong nhiều năm nay. Có người bầu theo đảng phái, có người thích ghét cá nhân, đủ mọi lý do. Nghe lý luận của cả 2 phía bênh và chống của 2 ứng cử viên thật vui tai. Nếu nghe và nhìn cuộc bầu cử tổng thống như xem vở tuồng sân khấu càng gây cấn thì càng thích thú. Cũng may là người viết không đi bầu mùa này cho nên ung dung hỏi han ý kiến nhiều người mà không bị nghi ngờ khuynh tả khuynh hữu.
Những người chọn Trump bảo rằng ông này sẽ có nhiều phụ tá trong đảng Cộng Hòa giúp điều hành đất nước cho nên họ không chấp vào những khuyết điểm trong cách ăn nói của ông ta. Một điều so sánh là Hillary Clinton ngôn ngữ chính trường già dặn đối đầu với ngôn ngữ đầy bộc trực cảm tính của Donald Trump và kiểu nào cũng có người thích người ghét. Đây là điều thú vị của cuộc bầu cử tổng thống năm nay.
Chào em ngày bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Nhiều năm trước anh đã chưa quen về cách ăn nói thẳng thừng, đi vào vấn đề của người Mỹ khác với thói quen lúc còn ở Việt Nam. Nhưng dần dà nghe nhiều vị dân cử Mỹ phát biểu tròn trịa cho xuôi tai cử tri đến phát chán và đến lượt Donald Trump đưa ra những vấn đề nhức nhối như di dân lậu vượt biên giới Mỹ- Mễ thỏai mái, dân Hồi Giáo cực đoan khủng bố... thì lời nói của ông ta được truyền thông chú ý và thu hút số lượng cử tri đáng kể để được vào chung kết ngày bầu cử hôm nay.
Nếu Mỹ đã từng bầu cho một người da đen như Obama làm tổng thống, thì tổng thống kế tiếp là một phụ nữ Hillary Clinton hoặc là một doanh nhân ăn nói lung tung Donald Trump thì cũng là điều không bất ngờ. Chính đây cũng là nét mới của đất nước khuyến khích sự sáng tạo và làm ra cái mới.
Buổi sáng hôm nay, ông bạn già hơn anh cả chục tuổi gọi phôn lo lắng nếu mà Donald Trump đắc cử thì nước Mỹ sẽ náo lọan vì tánh tình xốc nổi của tay chơi này. Anh cười bảo rằng hệ thống chính trị và pháp chế của Hoa Kỳ vững chắc, tổng thống còn bị lập pháp và tư pháp ràng buộc, đâu thể quyết đóan một mình.
Chào em ngày bầu cử tổng thống Mỹ 2016, sự đối lập giữa ứng cử viên nam và nữ , giữa người kinh nghiệm chính trị nhiều năm với người mới bước vào nghề, giữa người ăn nói thẳng thừng gây tranh cãi với người ăn nói bài bản chung chung, giữa sự giả dối được che đậy khéo léo và sự thật mất lòng người nghe, giữa đảng Cộng Hòa và đảng Dân Chủ, giữa chức vụ cao quí là Tổng thống với các thủ đoạn tranh cử chửi bới tàn tệ, giữa nhiều thứ trái ngược nhau đẩy sự gây cấn hồi hộp lên đỉnh cao.
Có vẻ như Hillary Clinton đang có lợi thế dẫn trước, nhưng cơ hội của Donald Trump vẫn còn dù ít ỏi. Ông ta phải thắng cả 3 tiểu bang lưng chừng là Ohio, Pensylvania và Florida thì mới đắc cử, điều này rất khó; nhưng biết đâu?
Chào em ngày bầu cử Tổng thống Mỹ 2016. Nhìn lại đất nước Việt Nam dưới chế độ Cộng Sản, người dân có bao giờ được tự do bầu chọn vị lãnh đạo theo ý họ. Cám ơn nước Mỹ đã cho chúng ta có dịp tranh cãi, khen chê công khai các ứng cử viên và họ phải nhờ vào lá phiếu của mình.
Mùa Lễ Tạ Ơn ThankGivings cuối tháng 11 này sắp đến, xin cám ơn, xin cám ơn, xin cám ơn nước Mỹ.
Khuya nay kết quả ai được bầu làm tổng thống, giờ phút quan trọng cả thế giới ngóng chờ. Chào em ngày bầu cử tổng thống Mỹ 2016, ngày mai mời em uống cà phê tán gẫu chuyện đời.
San Jose, ngày bầu cử tổng thống Mỹ 2016